Sinds 2008 is de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) een vaste pijler binnen de regelgeving waar accountants mee te maken hebben. Deze extra regelgeving heeft voor de nodige verschuivingen in de sector gezorgd: verschuivingen van prioriteiten, van verantwoordelijkheden en van taken. Hoe ervaren accountants die extra regelgeving? Hoe gaan ze om met het toegenomen aantal verantwoordelijkheden? Welke processen worden aangepast?
Begin dit jaar vroegen ComplianceWise en Accountancy Vanmorgen 73 accountantprofessionals naar hun ervaringen met Wwft. De antwoorden bundelden we in het Wwft-Benchmarkrapport – hier te downloaden. Dit zijn onze voornaamste conclusies.
De Wwft: ballast én kans
Veel kantoren ervaren de extra wetgeving enerzijds als last: de wet brengt immers extra administratieve verplichtingen met zich mee waardoor menig accountant zich plots noodgedwongen – en ongevraagd – soms een verlengstuk van de overheid is gaan voelen. Maar de regels creëren óók lucht en nieuwe kansen: het geeft kantoren de mogelijkheid om makkelijker afstand te nemen van niet-integere cliënten en reputatieschade te voorkomen.
Ook versterkt het indirect de maatschappelijke verantwoordelijkheid van accountants: namelijk het zijn van een vertrouwenspersoon in het financiële verkeer. Uit onderzoek van de Nederlandse Beroepsvereniging voor Accountants blijkt dat de waarde die accountants hechten aan deze verantwoordelijkheid, toeneemt.
1. Wwft stimuleert kantoren om te investeren in (nieuwe) systemen en processen
Om compliant te opereren, móeten accountantskantoren blijven investeren om werkprocessen efficiënter in te richten en (verder) te digitaliseren. Software-oplossingen – vaak gestuurd door kunstmatige intelligentie – blijken van alle oplossingen vooralsnog één van de effectiefste manieren om de administratieve lasten van de Wwft te verlichten en naleving efficiënter te maken, blijkt uit ons onderzoek. 58% van de bedrijven die meededen aan de enquête zegt inmiddels gebruik te maken van gespecialiseerde Wwft-software om compliance-processen te stroomlijnen en tijd te besparen.
Toch werkt ook bijna de helft van de ondervraagde bedrijven (41%) nog zonder gespecialiseerde software, vermoedelijk omdat ze de kosten te hoog vinden, de implementatie complex is, of omdat ze denken dat hun huidige processen voldoende zijn om compliant te zijn.
Die investeringen werpen bij de meeste kantoren hun vruchten af. Ondanks personeelskrapte en tijdgebrek, zeggen 43% respondenten volledig te voldoen aan de Wwft. 54% zegt het idee te hebben enigszins, maar nog niet helemaal te voldoen aan de Wwft.
2. Wwft: compliant zijn in een tijd van personeelskrapte betekent slim omgaan met kennis en personeel
Meer en meer kantoren hebben de afgelopen jaren – vaak noodgedwongen, door personeelstekort – de samenwerking opgezocht met externe compliance-specialisten en juridische adviseurs, om compliant te opereren zonder dat dit de werkdruk voor bestaand personeel te veel, of nog verder, verhoogt.
Lees ook: ING rapport: hogere tarieven accountantsdiensten door personeelstekort
Ook hebben steeds meer bedrijven de afgelopen jaren een compliance-officer aangenomen: 60% van de ondervraagde accountantskantoren heeft iemand die een dergelijke rol vervult, in huis. Bij kantoren zonder compliance officer wordt de verantwoordelijkheid veelal verdeeld over meerdere teamleden. Daarin schuilt alleen het risico dat de aanpak minder gestructureerd is en je daardoor alsnog niet volledig compliant opereert.
Ook op het gebied van personeelskrapte en compliant zijn, schept AI mogelijkheden: kennis vastleggen, zoals best practices, procedures en specialistische kennis, is makkelijker, waarmee kantoren hun afhankelijkheid van specifieke medewerkers verminderen. Dat maakt kantoren veerkrachtiger, het vertrek van talent heeft namelijk minder impact op de bedrijfsvoering.
3. Wwft betekent ook: continu blijven leren
Compliance is een continu proces, regelgeving wordt voortdurend aangepast en aangescherpt. Dit dwingt accountantskantoren om hun beleid en procedures regelmatig te evalueren en te actualiseren om te blijven voldoen aan de steeds strengere eisen. Het belang van permanente educatie kan hierbij niet worden onderschat. Investeren in opleidingen en bijscholing is niet alleen een verplichting, maar ook een kans om medewerkers beter voor te bereiden op complexe risicoanalyses en meldprocedures.
Uit ons onderzoek blijkt dat 77% van de accountantskantoren actief cursussen volgt op het gebied van de Wwft, vaak als vast onderdeel van hun compliancebeleid. Daarnaast geeft 15% van de accountants aan op eigen initiatief extra scholing te volgen via online trainingen of zelfstudie.
Samengevat: accountants die investeren in automatisering, blijven leren en samenwerken met specialisten, hebben de toekomst.
▶️ Benieuwd naar andere inzichten over de sector? Download het Wwft-benchmarkrapport hier en ontdek de actuele ontwikkelingen in de Nederlandse accountancy.
