Geopolitieke spanningen, economische instabiliteit of toenemende regelgeving – zakendoen in bepaalde landen wordt steeds complexer. Daarom verplicht de Wwft kantoren om onderzoek te doen naar mogelijke landenrisico’s voordat zij cliënten accepteren. In deze blog duiken we in de wereld van risicolandentoetsing. Waarom is het belangrijk? Hoe pak je het goed aan? En hoe zorg je ervoor dat een “hit” niet altijd het einde van een samenwerking betekent, maar juist een kans biedt om je als kantoor te onderscheiden?
Toetsen op risico’s
Grub voert risicolandentoetsingen uit door te controleren of een van de partijen in de – de juridische, eigendoms- en organisatorische opbouw van een klant – gevestigd is in een land dat staat aangemerkt als een zogenaamd ‘hoogrisicoland’. Dit is essentieel om de stabiliteit van de omgeving waarin de (toekomstige) cliënt zaken doet te beoordelen.
Bij deze toetsing wordt onder meer gekeken naar:
- Overheidsbemoeienis: In hoeverre bemoeit de overheid van het betreffende land zich met zakelijke activiteiten?
- Burgerlijke onrust of oorlog: Zijn er in het land situaties van onrust, zoals protesten, conflicten of oorlogen?
Voor deze toetsing verzamelt Grub informatie uit verschillende bronlijsten, waaronder:
- FATF-landen: dit is een lijst met landen die vallen onder de evaluaties en aanbevelingen van de Financial Action Task Force (FATF), een internationale organisatie die richtlijnen opstelt en toezicht houdt op de bestrijding van witwassen, financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens. Landen op deze lijst worden als risicovol beschouwd.
- Lijst van de Europese Commissie: de Europese Commissie heeft een lijst opgesteld van landen die strategische tekortkomingen hebben in hun AML/CFT-regelgeving. Dit verhoogt het risico op witwassen en de financiering van terrorisme.
- CPI-lijst van Transparency International: deze jaarlijkse Corruption Perceptions Index (CPI) rangschikt landen op basis van hoe corrupt hun publieke sector wordt waargenomen door zakelijke leiders en experts. De score geeft een indicatie van de stabiliteit van de omgeving waarin de cliënt actief is. Veel accountantskantoren volgen deze lijst, omdat deze wordt beschouwd als de meest uitgebreide risicolandenlijst.
Op basis van deze informatie heeft Grub een lijst met risicolanden samengesteld – bekijk de laatste versie risicolandenlijst (2024).
Wat te doen bij een ‘hit’?
Als je als kantoor een zogenaamde ‘hit’ hebt bij een cliënt – een waarschuwing dat deze zaken doet vanuit of met een risicoland van de lijst.
Let op: een ‘hit’ betekent niet per definitie dat je de cliënt niet kunt accepteren, maar wel dat je zorgvuldig moet omgaan met mogelijke risico’s.
Sommige kantoren weigeren cliënten met een hit direct, terwijl andere kantoren de situatie gebruiken als aanleiding voor verder onderzoek. Deze kantoren kunnen zich onderscheiden door bijvoorbeeld personeel in te schakelen dat de taal en cultuur van het betreffende land begrijpt, of door specifieke transacties te monitoren.
Conclusie
Samengevat, met de juiste maatregelen kun je cliënten die aan het begin verdacht lijken, alsnog accepteren. Belangrijk is alleen wel om dit met volledig bewustzijn van de risico’s te doen, en met een duidelijke strategie om eventuele risico’s te beheersen.
