Al tientallen jaren is Arnout van Kempen actief in de financiële dienstverlening en compliance. Hij verstaat het beroep van de accountant en kent de uitdagingen van het vak. Maar Arnout kent ook de belangrijkste kracht van de accountant, die hij zelfs een superkracht noemt; betrouwbaarheid. Waarom is dit de superkracht en hoe komt dit tot uiting? Laten we daar eens dieper induiken.
Over Arnout van Kempen
Arnout werkt al ruim 15 jaar als ZZP’er bij het door hem opgerichte Van Kempen Compliance & Legal Support B.V. Als zelfstandig ondernemer functioneert hij als externe compliance officer voor accountantskantoren. Hij ondersteunt kantoren bij intern toezicht, het waarborgen van kwaliteit, scholing van personeel en helpt vooral bij casuïstiek; uitdagingen bij klanten. Arnout leerde ComplianceWise kennen in het oprichtingsproces van Grub en is vaker te gast geweest als spreker tijdens webinars van ComplianceWise.
De essentie van onze economie
Waarom ziet Arnout betrouwbaarheid als de superkracht van de accountant? “De hele Nederlandse economie is gebaseerd op vertrouwen. Binnen economisch verkeer rekenen we erop dat we niet voorgelogen of misleid worden. De reden dat we daarvanuit gaan heeft ook te maken met hoe we de rol van accountants gedefinieerd hebben. Het is niet zo dat wat accountants doen niet door andere financiële professionals gedaan kan worden, maar in tegenstelling tot veel financiële professionals zijn accountants tuchtrechtelijk aanspreekbaar indien zij financieel ‘wangedrag’ van klanten en werkgevers niet melden. Die aanspreekbaarheid maakt automatisch dat de accountant in principe altijd onpartijdig handelt.”
Die onpartijdigheid van de publieke accountant past bij een economie die op vertrouwen gebaseerd is en geeft de accountant zijn superkracht. “Er zijn tal van situaties te bedenken waarbij de aanwezigheid van een accountant een gevoel van vertrouwen stimuleert, bijvoorbeeld bij investeerders die met ondernemers aan tafel zitten of bij individuen die naar de bank gaan voor financiering. De plicht van accountants onpartijdig te handelen, zelfs als dat betekent dat de inhurende partij van de accountant ‘gedupeerd’ wordt, maakt dat de aanwezigheid van de accountant andere mensen betrouwbaarder maakt. Dát is de superkracht van de accountant”, benadrukt Arnout.
“Iedere accountant, ook die in loondienst, heeft dezelfde verplichting om rechtmatig te handelen en onverantwoord gedrag te melden.” – Arnout van Kempen, Compliance & Legal Support
Accountant in loondienst versus de publieke accountant
Voor accountants in loondienst gaat deze vlieger niet vanzelf op, zelfs al moeten zij ook onpartijdig handelen. “Toch is ook de belangrijkste kracht van de accountant in loondienst die van betrouwbaarheid. Een werkgever vertrouwt erop dat een accountant juist handelt namens het bedrijf en melding maakt van financieel onverantwoord gedrag van de organisatie zelf of diens klanten. Iedere accountant, ook die in loondienst, heeft dezelfde verplichting om rechtmatig te handelen en onverantwoord gedrag te melden.”
Integriteit
Ondanks dat we integriteit in wet- en regelgeving stimuleren in het accountantsvak, zijn integriteitsvraagstukken soms complex. Arnout: “Soms doen klanten dingen die ‘niet deugen’, maar die bungelen op het randje van wat wel en niet wettelijk kan. Wat doe je dan? Een goed voorbeeld is de btw-suppletie. Organisaties zijn vanzelfsprekend verplicht aangifte te doen als zij te veel of te weinig btw hebben ontvangen. Maar wat als de klant de aangifte niet indient? Doet de klant dit bewust? In principe is het niet ‘jouw’ risico, maar die van de klant. Maar als accountant moet je hier iets mee. Je kunt dit niet zomaar laten passeren. Stel je wijst de klant erop dat de suppletie nog niet is ingediend, die je al keurig hebt opgemaakt, en de klant dient deze na jouw waarschuwing alsnog niet in, wat doe je dan?”
Als antwoord op die vraag zegt Arnout: “Voor mij is zo’n situatie simpel: je maakt melding van het onverantwoorde gedrag. Dat is je plicht als accountant. Interessanter wordt het nu in de opvolging. Wat doe je daarna? Schakel je ook de belastingdienst in voor belastingfraude? Wil je wel verder met de klant? Dit zijn lastige, maar wel interessante vragen.”
Arnout voegt toe: “En hoe gemakkelijk ik ook zeg dat ik melding zou maken, zo denkt niet iedere accountant. Want wat als je een klant al 20 jaar kent en die nooit betrapt hebt op verwerpelijk financieel gedrag, hoe ga je dan met zo’n situatie om? Handel je integer of ‘bescherm’ je met jouw zwijgen de organisatie?”
“Grub stimuleert integriteit, maar maakt je niet integer”
Dit laatste raakt aan een belangrijk punt dat Arnout wil maken. “Accountants worden verplicht integer te handelen en tools als Grub helpen je jouw financiële processen organisatie-breed integer in te richten. Voor ieder die integer wil handelen zijn pakketten als Grub middelen die jou helpen dit optimaal te doen, maar ze helpen je niet te deugen. Integriteit van de accountant zelf is niet programmeerbaar. Dus met Grub opereer je integer en ben je compliant met wet- en regelgeving, maar alleen als je als accountant ook zelf integer bent.”
